ΧΑΡΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Ο πρώτος χάρτης της απελευθερωμένης Ελλάδας δημιουργήθηκε το 1838 και τυπώθηκε στο Παρίσι το 1852 από τη γαλλική στρατιωτική γεωγραφική υπηρεσία. Ο χάρτης αυτός, που περιελάμβανε 20 φύλλα, ήταν το αποτέλεσμα των χαρτογραφικών εργασιών πεδίου που εκτελέσθηκαν από τη γαλλική επιστημονική επιτροπή του Μοριά, η οποία ακολούθησε το εκστρατευτικό σώμα του στρατηγού Maison. Μέχρι τότε χάρτες της Ελλάδας ήταν διάφορες εκδοχές του πτολεμαϊκού χάρτη, πορτολάνοι που είχαν εξελιχθεί σε ταξιδιωτικούς περιγραφικούς χάρτες, χάρτες που περιλαμβάνονταν σε βιβλία περιηγητών που είχαν περάσει από τον ελλαδικό χώρο, όπως οι χάρτες του Choiseul Gouffier και του Barbie du Bogage. Φυσικά υπήρχε η Χάρτα του εθνομάρτυρα Ρήγα Φεραίου, που τυπώθηκε το 1797 στη Βιέννη σε 1.220 αντίτυπα.

Το 1862 εκδόθηκε ο χάρτης των Αθηνών και περιχώρων από τη γερμανική Αρχαιολογική Σχολή. Ο Άτλαντας της Ελλάδας (1876) του διάσημου χαρτογράφου και διευθυντή του τοπογραφικού τμήματος της πρωσικής στατιστικής υπηρεσίας Heinrich Kiepert μαζί με τους εθνογραφικούς χάρτες που συνέταξε, εμπλούτισαν την χαρτογραφική παραγωγή, που ως αφετηρία είχε το ενδιαφέρον των ξένων γι’ αυτήν περιοχή, στο πλαίσιο πάντα του Ανατολικού Ζητήματος.

Η τρίτη περίοδος της ελληνικής χαρτογραφίας ξεκινά με την άφιξη της Αυστριακής γεωδαιτικής αποστολής με επικεφαλής τον συνταγματάρχη H. Hartl, που αναλαμβάνει τις μετρήσεις για τη σύνταξη του κτηματολογικού χάρτη της χώρας. Στην Αυστριακή αποστολή αποσπάται και ένας αριθμός Ελλήνων αξιωματικών και η νεοσύστατη υπηρεσία λαμβάνει το τίτλο «Γεωδαιτικόν Απόσπασμα», που το 1895 μετονομάζεται σε «Χαρτογραφική Υπηρεσία Στρατού». Η υπηρεσία αυτή, η μετέπειτα ΓΥΣ, αναλαμβάνει από τις αρχές του 20ου αιώνα το μεγαλύτερο μέρος της χαρτογραφικής παραγωγής στην Ελλάδα.

Κάποιους από τους παραπάνω χάρτες παρουσιάζουμε παρακάτω, μαζί με ιστορικούς και διοικητικούς χάρτες από τη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, το Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν και την Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Επίσης υπάρχουν και ψηφιακοί χάρτες ανασχεδιασμένοι από το πρωτότυπο, που συνέταξε το γραφείο μας στο πλαίσιο μελετών.

ΝΗΣΟΣ ΔΗΛΟΣ (Choiseul – Gouffier, «Voyage pittoresque dans l’ empire ottoman» 1842)	ΝΗΣΟΣ ΠΑΡΟΣ (Choiseul – Gouffier, «Voyage pittoresque dans l’ empire ottoman» 1842)	ΛΗΜΝΟΣ, ΙΜΒΡΟΣ, ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ (Choiseul – Gouffier, «Voyage pittoresque dans l’ empire ottoman» 1842)
Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ από την αρχαιότητα μέχρι το 1921 Σ.Π. Φωκάς - Κοσμετάτος	ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΚΑΙ ΤΑ ΑΛΛΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΡΑΤΗ ΤΟ 336 π.Χ	ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (Αγγλικός -1882)
ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΕΞΗ - Περίοδος Α’ Π.Π. Υπόμνημα με τη διοικητική διαίρεση	Η ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ Σχεδιασθείσα υπό Ι. Σαρρή - Περίοδος Α’ Π.Π	ΧΑΡΤΗΣ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ Γαλλικός - Περίοδος Α’ Π.Π. (σε μεγέθυνση περίχωρα Θεσσαλονίκης, Ανατολική Μακεδονία, Κέρκυρα)
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ 1912-13 (ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΡΑΤΟΥ)	ΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ μετά τον Α’ Βαλκανικό πόλεμο (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους)	Η ΕΛΛΑΣ από τον Αύγουστο 1916 ως τον Ιούνιο 1917 (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους)
ΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ μετά τους Βαλκανικούς πολέμους (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους)	Χάρτης της Μεγάλης Ελλάδας (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους)	ΧΑΡΤΗΣ ΝΕΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ του ελληνικού κράτους το 1915 (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους)	ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΤΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΝΟΜΟΥΣ (Στατιστική Υπηρεσία Υπ. Οικονομικών Απογραφή 1920)	Τα σύνορα της Ελλάδας 1832-1864-1881-1914-1920-1920 (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια)
ΕΛΛΑΣ 1946 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ	1964 ΕΛΛΑΣ – ΔΙΟΙΚ. ΔΙΑΙΡΕΣΙΣ (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια - ΠΥΡΣΟΣ)	Ορεογραφικαί διευθύνσεις των κυριώτερων ορέων της Ελλάδος (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια- ΠΥΡΣΟΣ)
ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια - ΠΥΡΣΟΣ)	ΕΛΛΑΣ - ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ (Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν - ΗΛΙΟΣ)	ΕΤΗΣΙΟΣ ΒΡΟΧΟΜΕΤΡΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1901-1940 (Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν - ΗΛΙΟΣ)
ΧΑΡΤΗΣ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ (Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν - ΗΛΙΟΣ)	ΧΑΡΤΗ ΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΩΝ (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια - ΠΥΡΣΟΣ)	ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΜΦΑΙΝΩΝ ΤΑΣ ΚΥΡΙΩΤΕΡΑΣ ΘΕΡΜΑΣ ΠΗΓΑΣ ΑΚΡΑΤΟΠΗΓΑΣ ΚΑΙ ΑΤΜΟΘΕΡΜΑΣ (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια - ΠΥΡΣΟΣ)
ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ ΔΙΚΤΥΟ (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια - ΠΥΡΣΟΣ)

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗ	Τοπωνύμια θέσεων στη Γεωγραφική Υφήγησι του Κλαύδιου Πτολεμαίου (2ος μ.Χ. αι.) Ε. Λιβιεράτος, «Χαρτογραφίας και χαρτών περιήγησις»	Το Μακεδονικό βασίλειο στο τέλος του 6ου και στο πρώτο τέταρτο του 5ου αι. π.Χ
Η Ελλάς το 336 π.Χ (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους)	ΔΩΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΙΩΝΙΚΕΣ ΑΠΟΙΚΙΕΣ (Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν - ΗΛΙΟΣ)	Η ΕΛΛΑΣ ΤΟ 362 π.Χ (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους)
Το κράτος των Μακεδόνων επί Φιλίππου Β’ 358-355 π.Χ (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους)	Ο επαρχίες της αρχαίας Μακεδονίας Ιωάννης Πετρώφ, «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΙΑΚΗ ΕΠΟΧΗ», 1903	Διαίρεση της Μακεδονίας την περίοδο της Ρωμαιοκρατίας Ιωάννης Πετρώφ, «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΙΑΚΗ ΕΠΟΧΗ», 1903
Αρχαία Μακεδονία (Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν - ΗΛΙΟΣ)	Η χάρτης του Κλαύδιου Πτολεμαίου	ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΑΠΟΙΚΙΕΣ Άτλας της Ελλάδος – H. KIEPERT – Βερολίνο 1872
Ιταλικός χάρτης του 1627 με τις επιχειρήσεις του Πύρρου της Ηπείρου στη Μακεδονία, Ιταλία , Σικελία και Πελοπόννησο	ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΑΔΑ – 17ος αι.	Χάρτης της Ελλάδας 1535 (με βάση το χάρτη του Κλαύδιου Πτολεμαίου)
Χάρτης της Ελλάδας 1626	ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ – 1650	ΝΗΣΟΣ ΑΝΤΙΠΑΡΟΣ (Choiseul – Gouffier, «Voyage pittoresque dans l’ empire ottoman» 1842)
ΝΗΣΟΣ ΣΑΜΟΣ (Choiseul – Gouffier, «Voyage pittoresque dans l’ empire ottoman» 1842)	ΝΗΣΟΣ ΣΚΥΡΟΣ (Choiseul – Gouffier, «Voyage pittoresque dans l’ empire ottoman» 1842)	Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΟΙΚΙΕΣ ΤΗΣ Jean-Jacques Barthélemy, Νέος Ανάχαρσις 1819
ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ 1835	1841 Η Αθήνα και τα περίχωρά της	Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΝ ΟΜΗΡΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Άτλας της Ελλάδος – H. KIEPERT – Βερολίνο 1872
ΑΠΟΙΚΙΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΞΕΙΝΟ ΠΟΝΤΟ Άτλας της Ελλάδος – H. KIEPERT – Βερολίνο 1872	H Ελλάδα με βάση τον Κλαύδιο Πτολεμαίο Άτλας της Ελλάδος - H. KIEPERT - Βερολίνο 1872	ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Άτλας της Ελλάδος – H. KIEPERT – Βερολίνο 1872
H Ελλάδα την εποχή του Πελοποννησιακού πολέμου Άτλας της Ελλάδος - H. KIEPERT - Βερολίνο 1872	ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ Άτλας της Ελλάδος - H. KIEPERT - Βερολίνο 1872	ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ Άτλας της Ελλάδος - H. KIEPERT - Βερολίνο 1872
ΝΗΣΙΑ Β. ΑΙΓΑΙΟΥ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ ΠΑΡΑΛΙΑ Άτλας της Ελλάδος – H. KIEPERT – Βερολίνο 1872	ΝΗΣΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Άτλας της Ελλάδος – H. KIEPERT – Βερολίνο 1872	1880-1890 Σιδηροδρομικές γραμμές που είχαν αφετηρία τη Θεσσαλονίκη (Τα τραίνα στο βορειοελλαδικό χώρο 1871-1965)
Χάρτης διοικητικός βιλαετίων Θεσσαλονίκης – Μοναστηρίου – Κοσσυφοπεδίου Ανασχεδιασμός του πρωτότυπου χάρτη του 1899 (K4 Station)	Εθνολογικός και γλωσσικός χάρτης της Μακεδονίας H. KIEPERT – 1899. Με μπλε χρώμα σημειώνεται η περιοχή όπου όλοι ομιλούν ελληνικά, με ροζ όπου επικρατέστερη γλώσσα είναι η σλαβική και με γκρι η περιοχή όπου επικρατεί μεικτό γλωσσικό ιδίωμα	ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ 1894
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΑΔΑ 1886	ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Θέατρο επιχειρήσεων της Στρατιάς της Ανατολής	Η Ελλάς το 1830 (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους)
Οι νομοί της Μακεδονίας το 1915 Ανασχεδιασμός του πρωτότυπου χάρτη (K4 Station)	ΦΧ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Καισαροβασιλικό Γεωγραφικό Ινστιτούτο Βιέννης	Εκκλησιαστική διαίρεση της Ευρωπαϊκής Τουρκίας πριν το 1912 Ανασχεδιασμός του πρωτότυπου χάρτη (K4 Station)
1918 ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ	1916 ΓΑΛΛΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ	Γεωφυσικός χάρτης της Ελλάδος (Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν – ΗΛΙΟΣ)
Γεωφυσικός χάρτης της Ελλάδος (Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν – ΗΛΙΟΣ)	Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας (Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν – ΗΛΙΟΣ)	Κρήτη (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια - ΠΥΡΣΟΣ)
Νησιά Αιγαίου πελάγους (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια - ΠΥΡΣΟΣ)	Πελοπόννησος – Αττική (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια - ΠΥΡΣΟΣ)	Αττική – Εύβοια - Σποράδες – νησιά Β. Αιγαίου (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια - ΠΥΡΣΟΣ)
Ήπειρος – Θεσσαλία – Στερεά Ελλάδα (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια - ΠΥΡΣΟΣ)	Δυτική και Κεντρική Μακεδονία (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια - ΠΥΡΣΟΣ)	Ανατολική Μακεδονία - Θράκη (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια - ΠΥΡΣΟΣ)
Όρια της Ελλάδος (1832-1946) (Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν - ΗΛΙΟΣ)	Αεροπορικές συγκοινωνίες (Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν – ΗΛΙΟΣ)	ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ Διοικητική και εκκλησιαστική διαίρεση Εσχεδιάσθη υπό Δημοσθ. Π. Βασιλειάδου
ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΕΥΞΕΙΝΟΥ ΠΟΝΤΟΥ