Θανάσης Βαφειάδης
Αγρ. & Τοπογράφος Μηχανικός
Παναγιώτης Κεμεντσετσίδης
Αγρ. & Τοπογράφος Μηχανικός
K4Station

Οικισμοί του Δήμου Κιλκίς
Αρκετοί οικισμοί του Κιλκίς προϋπήρχαν της τουρκικής κατάκτησης, όπως αναφέρεται σε οθωμανικά κατάστιχα. Στα πρώτα χρόνια της τουρκοκρατίας ο γνωστότερος οικισμός, που ήταν και έδρα του ομώνυμου καζά ήταν το Αβρέτ Χισάρ (Γυναικόκαστρο), όπως πληροφορούμαστε από ένα σουλτανικό φιρμάνι του 1706.
Στην απογραφή του 1831, που είναι και η πρώτη γενική απογραφή του πληθυσμού της οθωμανικής αυτοκρατορίας ο καζάς του Αβρέτ – Χισάρ είχε 10.457 κατοίκους, από τους οποίους οι 6.949 ήταν χριστιανοί. Το 1899, σύμφωνα με τον Δ.Φιλιππίδη, στον καζά του Αβρέτ Χισάρ κατοικούσαν 35.202 κάτοικοι, από τους οποίους οι 3.305 ήταν Έλληνες, οι 17.379 βουλγαρίζοντες και οι 14.488 μουσουλμάνοι.
Μετά την απελευθέρωση στην πρώτη απογραφή του πληθυσμού, που τελείωσε το Νοέμβριο του 1913, καταγράφονται στην υποδιοίκηση Κιλκίς 197 οικισμοί και 30.760 κάτοικοι. Ένα χρόνο αργότερα, σύμφωνα με έκθεση του υποδιοικητή Κιλκίς ο αριθμός τους είναι 179. Στην απογραφή του 1920 καταγράφονται 178 χωριά με 25.727 κατοίκους. Το 1928 η επαρχία Κιλκίς, μετά και την έλευση των προσφύγων, αριθμεί 54.626 κατοίκους με 201 οικισμούς, από τους οποίους μόνο ένας ήταν άνω των 1.000 κατοίκων και 17 άνω των 500. Το 1940 η επαρχία Κιλκίς είχε 46 κοινότητες και 76.751 κατοίκους.
Στην απογραφή του 2011 ο δήμος Κιλκίς είχε 51.926 κατοίκους και 111 οικισμούς, αρκετοί από τους οποίους παρουσιάζουν έντονο το φαινόμενο της ερημοποίησης. Παρά το μικρό τους μέγεθος οι περισσότεροι οικισμοί του Δήμου μας έχουν μια μακρά ιστορική διαδρομή, τμήμα της οποίας αποτυπώνεται στο φωτογραφικό υλικό που ακολουθεί.
![]() Ράμναλης (1885-1924)Ο μακεδονομάχος Ιωάννης Βίλιογλου, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Ράμναλη, γεννήθηκε το 1885 στη χωριό Ίσωμα. | ![]() Δοϊράνη 1913Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος ΙΒ’ (Ρωμαΐδη – Ζέιτζ, Βαλκανικοί πόλεμοι 1912-13) | ![]() 24-7-1916 ΧωρύγιΈνας 16χρονος που το ’σκασε από το σπίτι του, πήγε στα Δαρδανέλια και βρέθηκε τελικά στο Χωρύγι (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) |
---|---|---|
![]() Κεντρικό 1916Υπαίθριο κρεοπωλείο (Τάσος Γιοβανούδης) | ![]() Ευκαρπία 1916Τουρκάλες της περιοχής Ευκαρπίας- Μυλοχωρίου (Γιώργος Εχέδωρος) | ![]() Π. Γυναικόκαστρο 1916Οικιακές εργασίες (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) |
![]() Κοκκινιά 1922Ο Κώστας Γαβριηλίδης με τα γυναίκα του και την κόρη του μετά την άφιξή τους στην Ελλάδα (Ντίνος Τριαρίδης) | ![]() 1933 ΜουριέςΕξαγωγή δοντιού στην ύπαιθρο! (Σώτος Χρυσάφης) | ![]() Χέρσο 1949Μπροστά στην αναθηματική στήλη (Σαράντης Σακαρίδης) |
![]() 1966 ΧωρύγιΥποδοχή του Ανδρέα Παπανδρέου (Ντίνος Τριαρίδης) | ![]() Χρήστος Χριστοφορίδης(καπετάν Γαρέφης) από την Τέρπυλλο. Ήρωας της αντίστασης. Εκτελέστηκε το 1946 (Δημήτρης Νικοπολιτίδης) | ![]() Χωρύγι 1966Ο Ανδρέας Παπανδρέου ομιλητής σε πολιτική συγκέντρωση της ΕΔΗΝ (Ντίνος Τριαρίδης) |
![]() Στη «φαγάνα»Εργαζόμενοι στην εταιρεία «Χρυσωρυχεία Βορείου Ελλάδος»: Βαφειάδης Απόστολος, Ραφαηλίδης Γεώργιος, Κυριακίδης Μιχαήλ, Μήτσκος Αντώνιος. (Χρήστος Κετσετζής) | ![]() Κάτω ΘεοδωράκιΥποδηματοποιείον «Ο ΠΟΝΤΟΣ» του Κλεάνθη Λαχανίδη (πατέρας του Κώστα Λαχά) (Σύλογος απανταχού Κατωθεοδωρακιωτών) | ![]() Νέο ΓυναικόκαστροΚοπέλες στον αργαλειό (Τάκης Χατζόπουλος) |
![]() Διπόταμος δεκ. 1950Ο κτηνοτρόφος Χρήστος Κεμεντσετσίδης με τα πρόβατά του (Χρήστος Κεμεντσετσίδης) |
![]() 1951 Αγία ΠαρασκευήΔενδροφύτευση με καθοδήγηση γεωπόνων (Ντίνος Τριαρίδης) | ![]() 1984 Αγία Κυριακή(K4Station) | ![]() 1984 Αγία ΠαρασκευήΟ οικισμός βρίσκεται σε υψόμετρο 220 μ στους πρόποδες του όρους, Μπέλες, στο ΒΑ τμήμα του νομού και απέχει 37 χλμ Β της πόλης του Κιλκίς. Το τούρκικο όνομα ήταν Παζαρλί και το βουλγάρικο Σέτκα Πέτκα που σημαίνει Αγία Παρασκευή. Πρώτοι κατοίκησαν πρόσφυγες από τη Στρώμνιτσα, το 1922 φθάνουν Πόντιοι από τις περιοχές Σούρμενα, Τραπεζούντα, Σάντα και Ορντού. Το 1924 έρχονται πρόσφυγες από το Ικόνιο και την Καπαδοκία της Μικράς Ασίας και αργότερα λίγες οικογένειες Σαρακατσάνων. |
---|---|---|
![]() 1984 Άγιος ΑντώνιοςΟ οικισμός βρίσκεται στο Α. τμήμα του νομού στους Δ. πρόποδες του όρους Μαυροβούνι σε υψόμετρο 460μ. απέχει 26 χλμ ΒΑ της πόλης του Κιλκίς. Παλιά ονομαζόταν Λέλοβο και κατοικούνταν από Βούλγαρους και Οθωμανούς. Το 1922 κατοικήθηκε από Πόντιους πρόσφυγες από τις περιοχές της Τραπεζούντας, Κερασούντας και Ορντού. Αργότερα εγκαταστάθηκαν και μερικές οικογένειες Σαρακατσαναίων. | ![]() 1984 Άγιος Μάρκος(K4Station) | ![]() 1984 Άγιος Χαράλαμπος(K4Station) |
![]() 1984 Ακροποταμιά(K4Station) | ![]() 1984 ΑναβρυτόΟ οικισμός βρίσκεται στο Α. τμήμα του νομού σε υψόμετρο 580μ και απέχει 22 χλμ ΒΑ του Κιλκίς. Πρόκειται για παλιό τούρκικο οικισμό και η ονομασία του ήταν Βουρλάν. Κατοικήθηκε το 1922 από πρόσφυγες που στην πλειοψηφία τους ήταν Πόντιοι από την περιοχή της Πάφρας και λίγοι από τη Θράκη. Αργότερα γύρω στο 1935 εγκαταστάθηκαν και μερικές οικογένειες Σαρακατσαναίων. | ![]() 1984 Αμάραντα(K4Station) |
![]() 1984 Ανθόφυτο(K4Station) | ![]() 1984 Άνω ΘεοδωράκιΟ οικισμός βρίσκεται στο ΒΑ τμήμα του νομού και απέχει 26 χλμ ΒΑ της πόλης του Κιλκίς. Είναι χτισμένος σε υψόμετρο 435 μ στη Δ. πλαγιά του όρους Κρούσια. Πρόκειται για παλιό βουλγάρικο χωριό που το 1922 κατοικήθηκε από πρόσφυγες ποντιακής καταγωγής από τη Σάντα του Πόντου και το 1924 εγκαταστάθηκαν επίσης πρόσφυγες από την περιοχή Ουζ της Τραπεζούντας. Ο οικισμός ονομαζόταν από τους Βούλγαρους Τοντοράκι. (Βασίλης Κωνσταντινίδης – «Πανόραμα Νομού Κιλκίς») | ![]() 1937 ΑντιγόνειαΚάτοικοι του χωριού (Λάμπης Αποστολίδης) |
![]() Αντιγόνεια δεκαετία 1930Γάμος στο χωριό (Λάμπης Αποστολίδης) | ![]() 1943 ΑντιγόνειαΓλέντι στην πλατεία (Λάμπης Αποστολίδης) | ![]() Αντιγόνεια δεκαετία 1960Εκπαίδευση ΤΕΑ (Λάμπης Αποστολίδης) |
![]() 1935 ΑντιγόνειαΚάτοικοι στην πλατεία του χωριού (Λάμπης Αποστολίδης) | ![]() Αντιγόνεια δεκαετία 1960Γάμος στο χωριό (Λάμπης Αποστολίδης) | ![]() 1984 Αντιγόνεια(K4Station) |
![]() 2008 ΑντιγόνειαΤην περίοδο της Τουρκοκρατίας η Μοράφτσα όπως ονομαζόταν το χωριό αποτελούσε ένα μεγάλου μεγέθους οικισμό αφού στην απογραφή του 1904 καταγράφονται 795 κάτοικοι. Μετά την απελευθέρωση ένα μέρος των παλιών κατοίκων παρέμεινε στο χωριό και ταυτόχρονα εγκαταστάθηκε ένας αριθμός προσφύγων που προέρχονταν από την περιοχή της Στρώμνιτσας και τον Καύκασο. Μέχρι το 1922 ολοκληρώθηκε η προσφυγική εγκατάσταση. | ![]() 1933 Αργυρούπολη(Ντίνος Τριαρίδης) | ![]() 1943 ΑργυρούποληΕκδρομή Κιλκισιωτών φοιτητών (Ντίνος Τριαρίδης) |
![]() Αργυρούπολη 18-4-1962Επίσκεψη των βασιλέων Παύλου και Φρειδερίκης στο 72 ΣΠ (Ελευθερία Αναστασιάδου) | ![]() ΑργυρούποληΣπορείο καπνού (παρνίκια) (Μπάμπης Κοτσαμπουικίδης) | ![]() 1984 ΑργυρούποληΟ οικισμός βρίσκεται ανατολικά του Κιλκίς σε απόσταση 5,5 χλμ. Ο οικισμός αναπτύσσεται εκατέρωθεν της επαρχιακής οδού Κιλκίς – Αργυρούπολη – Διπόταμος. Είναι οικισμός ημιορεινός με υψόμετρο 200μ από το επίπεδο της θάλασσας. Περιβάλλεται από αγρούς ενώ ανατολικά του οικισμού διέρχεται ο Γαλλικός ποταμός. Το αγρόκτημα έχει συνολική έκταση 9.000στρ. Η παλιά ονομασία του οικισμού ήταν Στρέζοβο. Μετονομάστηκε σε Αργυρούπολη με την Δ.31-8-1926 ΦΕΚ Α 346)1926. |
![]() 2000 Αργυρούπολη(K4Station) | ![]() Βαλτούδι 1916Στρατόπεδο της 2ης λεγεώνας των ξένων (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() Βαλτούδι 1916Η εκκλησία του χωριού (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) |
![]() Βαλτούδι 1916Άποψη του μισοερειπωμένου χωριού (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() 1984 ΒάθηΟ οικισμός βρίσκεται στο ΒΑ τμήμα του νομού, απέχει 26 χλμ ΒΑ της πόλης του Κιλκίς και συνορεύει με το νομό Σερρών. Είναι χτισμένος σε υψόμετρο 400μ στις Δ. πλαγιές του όρους Κρούσσια. Η παλιά ονομασία του χωριού ήταν Ραγιάν και κατοικούνταν από Οθωμανούς και λίγους Βούλγαρους. Κατοικείται στην πλειοψηφία από Πόντιους που κατάγονται από τα Σούρμενα, την Τρίπολη και την Κερασούντα και εγκαταστάθηκαν στον οικισμό το 1922. | ![]() Βαπτιστής 29-8-1956Πανηγύρι (Σαράντης Σακαρίδης) |
![]() 1947 ΓερακαριόΗ πατόζα του συνεταιρισμού (Γιώργος Καράμπαγλης) | ![]() 1963 ΔιπόταμοςΒελόνιασμα καπνόφυλλων (Χρήστος Κεμεντσετσίδης) | ![]() Συνεταιρισμός ΔιποτάμουΚάτοικοι του Διποτάμου μπροστά στις αποθήκες του συνεταιρισμού (Πολιτιστικός σύλλογος Διποτάμου «Ουλ’ αντάμα») |
![]() Δενδροφύτευση στο Διπόταμο(Πολιτιστικός σύλλογος Διποτάμου «Ουλ’ αντάμα») | ![]() 2008 ΔιπόταμοςΟ οικισμός είχε κατοικηθεί από τη βυζαντινή περίοδο όπως μαρτυρούν τα αρχαιολογικά ευρήματα που ανακαλύφθηκαν στην περιοχή. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας το χωριό αποτελούσε έναν γεωργοκτηνοτροφικό οικισμό μεσαίου μεγέθους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 1904 στο Τσομλεκτσή, όπως ονομαζόταν τότε το χωριό, κατοικούσαν 200 σχισματικοί βουλγαρίζοντες | ![]() Στρατόπεδον εν Δοϊράνη(Ρωμαΐδη – Ζέιτζ, Βαλκανικοί πόλεμοι 1912-13) |
![]() Εν τω σταθμώ Δοϊράνης(Ρωμαΐδη – Ζέιτζ, Βαλκανικοί πόλεμοι 1912-13) | ![]() Οπτικός τηλέγραφος εν Δοϊράνη(Ρωμαΐδη – Ζέιτζ, Βαλκανικοί πόλεμοι 1912-13) | ![]() Ψαρόβαρκα στη λίμνη Δοϊράνης(Γιώργος Δήμπαλας) |
![]() Έτοιμα γριβάδια προς πώλησηΤα ψάρια της Δοϊράνης πωλούνταν καθημερινά σε κατοίκους των κοντινών χωριών ή εμπόρους που τα μετέφεραν μέχρι τη Μητροβίτσα και τη Θεσσαλονίκη ή οποιαδήποτε πόλη βρισκόταν σε παρόμοια απόσταση. Την ιχθυαγορά αυτή εξυπηρετούσαν περισσότερα από 70 καΐκια, τα οποία κατέφθαναν το ένα μετά το άλλο, από το πρωί μέχρι το βράδυ, μεταφέροντας από τα ιχθυοτροφεία μεγάλες ποσότητες ψαριών, οι οποίες έφθαναν τις 3-5 χιλιάδες οκάδες ημερησίως. | ![]() 1967 ΔοϊράνηΨαράδες ανασύρουν τα δίχτυα τους (Γιώργος Δήμπαλας) | ![]() Αγρότες της ΔοϊράνηςΑχυροπιεστικό μηχάνημα (Γιώργος Δήμπαλας) |
![]() Δροσάτο 1945Στρατιώτες με βαρύ οπλισμό (Κώστας Τερζενίδης) | ![]() 1984 Δροσάτο«Το Δροσάτο είναι ένας παλιός χριστιανικός οικισμός που μέχρι την απελευθέρωση της Μακεδονίας κατοικούνταν από ορθόδοξους σλαβόφωνους κι έφερε το όνομα «Ποταρός». Ανήκε στον καζά Δοϊράνηςκαι στο Βιλαέτι Θεσσαλονίκης. Στις 28 Δεκεμβρίου 1926 λίγα χρόνια μετά την εγκατάσταση των τελευταίων προσφύγων οι οικισμός μετονομάσθηκε σε «Δροσάτο». Κώστας Τερζενίδης – «Δροσάτο των προσφύγων η κοινότητα» | ![]() 1984 Ελληνικό(K4Station) |
![]() 1984 Ευκαρπία(K4Station) | ![]() 2008 ΕυκαρπίαΟ οικισμός κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ονομαζόταν Γραμμάτινα και σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 1904 κατοικούσαν σε αυτόν 450 βουλγαρίζοντες. Μετά την απελευθέρωση ένας αριθμός των παλαιών κατοίκων εγκατέλειψε τον οικισμό και εγκαταστάθηκαν ομογενείς πρόσφυγες. Κατά την απογραφή του 1920 η Γραμμάτινα εμφανίζεται με πληθυσμό 272 κατοίκων. Κατά την απογραφή του 1928 έγινε και καταγραφή του προσφυγικού πληθυσμού που ανέρχονταν σε 548 άτομα | ![]() 1984 Επτάλοφος(K4Station) |
![]() Αγώνες πάλης στην Επτάλοφο(Ηλίας Αμοιρίδης) | ![]() 2008 ΕπτάλοφοςΟ οικισμός κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ονομαζόταν Σεβεντεκλή. Μετά την απελευθέρωση ένας αριθμός των παλαιών κατοίκων εγκατέλειψε τον οικισμό και εγκαταστάθηκαν ομογενείς πρόσφυγες. Κατά την απογραφή του 1920 το Σεβεντεκλή είχε 445 κατοίκους. Κατά την απογραφή του 1928 έγινε και καταγραφή του προσφυγικού πληθυσμού και το χωριό χαρακτηρίσθηκε ως αμιγής προσφυγικός οικισμός με 31 προσφυγικές οικογένειες και 119 άτομα | ![]() Ηλιόλουστο 1916Άφιξη Ελλήνων στρατιωτικών στο μέτωπο (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) |
![]() 1984 ΘεοδόσιαΟ οικισμός βρίσκεται στο ΝΑ τμήμα του νομού και απέχει 31 χλμ ΝΑ της πόλης του Κιλκίς. Είναι ορεινό χωριό σε υψόμετρο 680μ. Η κύρια απασχόληση των κατοίκων είναι η γεωργία. Η παλιά ονομασία ήταν τούρκικη και ονομαζόταν Παϊραμλή και Χατζημπαϊραμλή ή Χατζημπαϊράμ. Η σημερινή ονομασία πιθανόν να οφείλεται στον τόπο καταγωγής των προσφύγων που ήρθαν από τον Πόντο. Οι κάτοικοι είναι όλοι ποντιακής καταγωγής και εγκαταστάθηκαν στον οικισμό το 1923. (Βασίλης Κωνσταντινίδης – «Πανόραμα Νομού Κιλκίς») | ![]() 1984 ΊσωμαΟ οικισμός βρίσκεται στο ΝΑ τμήμα του νομού σε υψόμετρο 700μ στη Β πλευρά της κορυφής Πασχαλιά και απέχει 40 χλμ ΝΑ της πόλης του Κιλκίς και 38 χλμ από την Τέρπυλλο. Η παλιά ονομασία ήταν Ράμνα. Κατοικείται από πρόσφυγες ποντιακής καταγωγής και λίγους σαρακατσαναίους που κατάγονται από περιοχές της Ευρυτανίας και Αιτωλοακαρνανίας. Από τη Ράμνα καταγόταν ο μακεδονομάχος Ιωάννης Ράμναλης που το πραγματικό του όνομα ήταν Ιωάννης Βίλιογλου. (Βασίλης Κωνσταντινίδης – «Πανόραμα Νομού Κιλκίς») | ![]() Καλίνδρια 1916Ερείπια του χωριού (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) |
![]() Καλίνδρια 1916Άγγλοι στρατιώτες του 179 ΣΠ κουβαλούν νερό (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() Καλίνδρια 1916(Κική Καυκούλα) | ![]() 1994 Καλίνδρια(Πέρυ Λαφαζάνη) |
![]() 1984 Καφενείο στις Καστανιές(K4 Station) | ![]() Κάτω Θεοδωράκι Δεκαετία 1960Καπνοκαλλιεργητές (Σύλλογος Απανταχού Κατωθεοδωρακιωτών) | ![]() Κάτω Θεοδωράκι Δεκαετία 1960Στήσιμο του «βαγονιού» (Ράμκες) (Σύλλογος Απανταχού Κατωθεοδωρακιωτών) |
![]() 1984 Κάτω Ποταμιά(K4 Station) | ![]() 1984 Κεντρικό(K4 Station) | ![]() 1984 ΚεντρικόΟ οικισμός κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ονομαζόταν Σνέφτσα και σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 1904 κατοικούσαν σε αυτόν 155 βουλγαρίζοντες και 460 μουσουλμάνοι. Μετά την απελευθέρωση ένας αριθμός των παλαιών κατοίκων εγκατέλειψε τον οικισμό και εγκαταστάθηκαν ομογενείς πρόσφυγες. Η προσφυγική εγκατάσταση ολοκληρώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1920 με το δεύτερο προσφυγικό κύμα από τις περιοχές του Πόντου (Τραπεζούντα, Σαμψούντα) και του Καυκάσου. |
![]() 2008 Κεντρικό(K4 Station) | ![]() 1984 Κοκκινιά(K4 Station) | ![]() Κολχίδα 1954Μελισσοκομείο. Εικονιζόμενοι: Δημοκράτης Φουντουκίδης και Ζωγραφία Αμοιρίδου (Ηλίας Αμοιρίδης) |
![]() 1997 Κολχίδα(K4 Station) | ![]() Κοιλάδι δεκαετία 1950Μικρός πωλητής καρπουζιών (Τάσος Χρίστογλου) | ![]() 1984 Κορομηλιά(K4 Station) |
![]() 1984 Κορομηλιά(K4 Station) | ![]() 1984 Κορυφή(K4 Station) | ![]() 2018 Κορυφή(K4 Station) |
![]() 1933 ΚορωνούδαΕπίδειξη κεντημάτων κατασκευασμένων με ραπτομηχανές Singer (Δέσποινα Περτσινίδου) | ![]() 1984 ΚορωνούδαΟ οικισμός βρίσκεται στο ΝΑ τμήμα του νομού και απέχει 13 χλμ ΝΑ της πόλης του Κιλκίς. Το χωριό είναι χτισμένο σε υψόμετρο 400 μ. η παλιά ονομασία ήταν Χάρμπορ και κατοικούνταν από Οθωμανούς. Το 1914 ήρθαν οι πρώτοι πρόσφυγες για να το εγκαταλείψουν το 1918. Το 1923 εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες ποντιακής και θρακιώτικης καταγωγής. Το 1927 μετονομάσθηκε σε Κορωνούδα λόγω των πολλών κουρούνων (καρακάξες) που υπήρχαν στην περιοχή. (Βασίλης Κωνσταντινίδης – «Πανόραμα Νομού Κιλκίς») | ![]() Κρηστώνη 1916Βουβάλια δροσίζονται σε γκιόλα (Τάσος Γιοβανούδης) |
![]() 1916 Καφενείο στην Κρηστώνη(Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() Κρηστώνη Μάιος 1916Γυρολόγος και Γάλλοι στρατιώτες (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() Ο Κώστας Γαβριηλίδηςμε συντρόφους του στην εξορία (Παύλος Μαραντίδης) |
![]() Αντάρτισσα στα ΚρούσιαΧτυπημένη από σφαίρα αεροπλάνου (Ντίνος Τριαρίδης) | ![]() ΜεταξοχώριΑντάρτες του ΕΛΑΣ (Αντώνης Τσολακίδης) | ![]() 1978 ΜάνδρεςΤο έθιμο του «Μπέη» (Τάνια Σερέτη) |
![]() 1955 ΜάνδρεςΕορτασμός της 25ης Μαρτίου (Τάνια Σερέτη) | ![]() 1984 Μάνδρες(K4 Station) | ![]() 1984 Μαυροπλαγιά(K4 Station) |
![]() 1916 Μεγαλη ΣτέρναΜεταφορά πόσιμου νερού (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() 1916 Μεγαλη ΣτέρναΈνας πεταλωτής (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() 1916 Μεγάλη ΒρύσηΓηγενείς κάτοικοι (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) |
![]() 1940 Μεγάλη ΒρύσηΓυναίκες πλέκουν κάλτσες για τους στρατευμένους του ελληνοϊταλικού πολέμου (Δέσποινα Περτσινίδου) | ![]() 1916 Μεγάλη ΒρύσηΑγροτικές εργασίες (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() 1966 Μεγάλη ΒρύσηΥποδοχή του Ανδρέα Παπανδρέου (Ντίνος Τριαρίδης) |
![]() Μελισσουργιό Δεκαετία 1930Όργωμα με βόδια (Γιώργος Χατζής) | ![]() 1928 ΜεταλλικόΗ πατόζα του συνεταιρισμού Οι πατόζες ήταν μεγάλων διαστάσεων αλωνιστικές μηχανές που αντικατέστησαν τον παραδοσιακό τρόπο αλωνίσματος. Στην περιοχή μας οι πρώτες πατόζες εμφανίστηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 1920 ενώ την επόμενη δεκαετία οι περισσότεροι αγρότες συνήθισαν να αλωνίζουν με τέτοιες μηχανές. Το δικαίωμα του αλωνισμού ανέρχονταν υπολογίζονταν σε 12 -14% της παραγωγής ή ένα τενεκέ ανά στρέμμα | ![]() 1929 Εκδρομή στο Μεταλλικό(Ντίνος Τριαρίδης) |
![]() 1943 ΜεταλλικόΕορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς (Θεοδώρα Σοφιανίδου) | ![]() 1948 Μεταλλικιώτες εξόριστοιστο Μούδρο (Θεοδώρα Σοφιανίδου) | ![]() 1950 Κατασκηνώσεις Μεταλλικού(Ντίνος Τριαρίδης) |
![]() 1955 Πρωτομαγιά στο Μεταλλικό(Ντίνος Τριαρίδης) | ![]() Μεταλλικό Δεκαετία 1960Κάτοικοι του Μεταλλικού με τον αγροφύλακα της περιοχής τους (Ιωάννης Γιαλετζής) | ![]() 1980 ΜεταλλικόΑναπαράσταση της αγροτικής ζωής (Χρήστος Κετσετζής) |
![]() 1980 ΜεταλλικόΑπό μικρά παιδιά στο γνώριμο δρόμο του αγώνα (ΠΡΙΣΜΑ) | ![]() Πατόζα στο Μικρόκαμπο(Κυριάκος Μαργαριτόπουλος) | ![]() 1984 Η πλατεία στις ΜουριέςΟ οικισμός βρίσκεται σε υψόμετρο 170μ στο ΒΑ τμήμα του νομού και απέχει 39 χλμ ΒΔ της πόλης του Κιλκίς. Παλιά ονομασία πριν το 1928 Ακίντζαλι. Στην απογραφή του 1940 είχε 641 κατοίκους. Η Οριστική διανομή του αγροκτήματος έγινε το 1931 και ακολούθησαν συμπληρωματικές διανομές το 1968, το 1981 και το 2000. Τη δεκαετία του 1990 έλληνες ποντιακής καταγωγής από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης εγκαταστάθηκαν στον οικισμό |
![]() Ιούλιος 1916 ΜυλοχώριΚάτοικοι εγκαταλείπουν το χωριό μετά τους γερμανικούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς (Γιώργος Εχέδωρος) | ![]() 1984 Μυριόφυτο(K4 Station) | ![]() 2008 Νέο ΑγιονέριΟ οικισμός βρίσκεται σε υψόμετρο 120μ στο Ν. τμήμα του νομού και απέχει 43 χλμ ΝΔ της πόλης του Κιλκίς στα όρια του Ν. Θεσσαλονίκης. Το 1926 εγκαταστάθηκαν στο χωριό 178 προσφυγικές οικογένειες από αυτές 165 οικογένειες από τον Καύκασο |
![]() 1994 Εργοστάσια στη Νέα ΣάνταΟ οικισμός βρίσκεται σε υψόμετρο 120μ στο Ν τμήμα του νομού και απέχει 17 χλμ Ν. της πόλης του Κιλκίς και 25 από τη Θεσσαλονίκη. Οι κάτοικοι του, Πόντιοι που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή το 1922, κατάγονται κυρίως από τη Σάντα του Πόντου αλλά και άλλες περιοχές του Πόντου όπως το Σταυρίν, η Κρώμνη και τα Σούρμενα. Η παλιά ονομασία ήταν Βολοβότ και κατοικούνταν από Τούρκους. Η βιομηχανική ζώνη που δημιουργήθηκε στην περιοχή απασχολεί την πλειοψηφία του εργατικού δυναμικού του χωριού | ![]() Νέο ΓυναικόκαστροΠαντοπωλείο του χωριού (Τάκης Χατζόπουλος) | ![]() Νέο ΓυναικόκαστροΕπεξεργασία αγροτικών προϊόντων (Τάκης Χατζόπουλος) |
![]() 1984 Νέο ΓυναικόκαστροΚαφετέρια «Ραφαέλλα» (K4 Station) | ![]() Νέο ΓυναικόκαστροΤο πετάλωμα των βοδιών απαιτούσε ιδιάζουσα τεχνική. Πρώτα ξάπλωναν το βόδι στο πλάι και έδεναν τα πόδια ανά δυο για να το ακινητοποιήσουν. Το πετάλωμα γινόταν από δυο άτομα που χρησιμοποιούσαν δυο μικρά πέταλα για κάθε χηλή πεταλώνοντας ο ένας τα μπροστινά και ο άλλος τα πίσω πόδια | ![]() 1994 Νέο ΓυναικόκαστροΟ οικισμός βρίσκεται σε υψόμετρο 75μ στο Ν. τμήμα του νομού και απέχει 21 χλμ ΝΔ της πόλης του Κιλκίς. Μέχρι το 1923 η περιοχή ήταν τσιφλίκι του τούρκου μπέη Μπουρμπούς. Το 1923 εγκαταστάθηκαν στον οικισμό πρόσφυγες από την Ανατολική θράκη, το Οκλαλί, Λαζόρκιο και Αγαλάν. Το 1929 μετονομάσθηκε το χωριό σε Νέο Γυναικόκαστρο λόγω της γειτνίασης με το κάστρο του Γυναικοκάστρου. (Βασίλης Κωνσταντινίδης – «Πανόραμα Νομού Κιλκίς») |
![]() 1984 Ξυλοκερατιά(K4 Station) | ![]() 1984 ΞηρόβρυσηΟ οικισμός είναι χτισμένος σε υψόμετρο 220μ και απέχει 5 χλμ Β. της πόλης του Κιλκίς. Πρόκειται για παλιό τούρκικο χωριό που ονομαζόταν Σερσεμλή και προήλθε από το όνομα του τούρκου αγά Σερσέμ Αλή. Οι κάτοικοι είναι πρόσφυγες από τα χωριά Ματέν του Καυκάσου, Βαρενού του πόντου και την Κωνσταντινούπολη και εγκαταστάθηκαν στον οικισμό αντίστοιχα το 1920, το 1923 και 1925.. το χωριό μετονομάσθηκε σε Ξηρόβρυση λόγω της έλλειψης νερού την εποχή εκείνη. (Βασίλης Κωνσταντινίδης – «Πανόραμα Νομού Κιλκίς | ![]() 2008 Παλιό ΑγιονέριΟ οικισμός κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ονομαζόταν Βερλάντζα και ανήκε στον καζά της Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 1904 κατοικούσαν σε αυτόν 100 σχισματικοί βουλγαρίζοντες και 150 μουσουλμάνοι. Το 1914 εγκαταστάθηκαν στο χωριό περίπου 10 οικογένειες από την περιοχή του Καυκάσου και 4 οικογένειες από τη Θράκη. Αργότερα, το 1920-22 εγκαθίστανται στο χωριό και άλλες περίπου 100 οικογένειες από την περιοχή του Καρς του Καυκάσου |
![]() 1916 Παλιό ΓυναικόκαστροΕρείπια του χωριού Αβρέτ Χισάρ στους πρόποδες του κάστρου (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() 1916 Παλιό ΓυναικόκαστροΘέα του χωριού μέσα από άνοιγμα των τειχών του κάστρου (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() 1916 Παλιό ΓυναικόκαστροΕρείπια στη ΒΔ πλευρά του χωριού (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) |
![]() 2008 ΠικρολίμνηΤην περίοδο της τουρκοκρατίας ο οικισμός ανήκε στον καζά του Αβρτέτ Χισάρ, ονομαζόταν Γκιολ Όμπαση ενώ η λίμνη ονομαζόταν Γιαϊτζιλάρ. Στην απογραφή του 1904 το χωριό καταγράφεται ως αμιγές σχισματικό με 138 κατοίκους. Μετά την απελευθέρωση εγκαταστάθηκαν στον οικισμό 30 περίπου οικογένειες που προέρχονταν από την περιοχή της Τυφλίδας και συγκεκριμένα από το χωριό Χάσκιοϊ. Στην απογραφή του 1920 καταγράφονται 94 κάτοικοι ενώ στην απογραφή του 1928 καταγράφονται 183 κάτοικοι | ![]() 1950 ΠεδινόΠασχαλιάτικο γλέντι (Ντίνος Τριαρίδης) | ![]() 1916 ΠέρινθοςΚατασκήνωση του 58 συντάγματος πυροβολικού (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) |
![]() 1916 ΠέρινθοςΣέλλες για το συμμαχικό ιππικό (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() 1984 Παλατιανό(K4 Station) | ![]() 1994 ΠαρόχθιοΟ οικισμός βρίσκεται στο Α. τμήμα του νομού σε υψόμετρο 410μ και απέχει 25 χλμ ΒΑ της πόλης του Κιλκίς και 15χλμ από την Τέρπυλλο. Είναι χτισμένος στην πλαγιά ενός λόφου με ωραία θέα. Μέχρι το 1922 κατοικούνταν από Τούρκους και ονομαζόταν Κοτζαμαχαλά που σημαίνει μεγάλο χωριό. Μετονομάσθηκε σε Παρόχθιο επειδή βρίσκεται δίπλα στο Γαλλικό ποταμό. Οι κάτοικοι κατάγονται από το Γιατσουλού του Πόντου και εγκαταστάθηκαν στον οικισμό το 1922 |
![]() 1984 ΠλαγιάΟ οικισμός βρίσκεται στο ΒΑ τμήμα του νομού σε υψόμετρο 220μ και απέχει 13 χλμ Β. της πόλης του Κιλκίς. Η παλιά του ονομασία προ του 1928 ήταν Ουσουσλού και προ του 1940 Πλαγιές. Οι κάτοικοι κατάγονται από τη Θράκη, την Καισάρεια ενώ είναι και λίγοι ποντιακής καταγωγής | ![]() 1984 ΠλαγιοχώριΟ οικισμός βρίσκεται στο Α τμήμα του νομού σε υψόμετρο 360μ και απέχει 16 χλμ ΒΑ της πόλης του Κιλκίς. Η παλιά του ονομασία ήταν Κουλυμπαλάρ. Οι κάτοικοι είναι ποντιακής καταγωγής από την περιοχή της Πάφρας του Πόντου και εγκαταστάθηκαν στον οικισμό το 1922. Στην απογραφή του 1940 είχε 61 κατοίκους. Ο οικισμός είναι χαρακτηρισμένος ως προϋφιστάμενος του 1923 και δεν διαθέτει ρυμοτομικό σχέδιο. Η Οριστική διανομή του αγροκτήματος έγινε το 1958. | ![]() Ξυλοκόποι στα Κρούσσια(Ιστοσελίδα δήμου Κιλκίς) |
![]() 1984 Ποντοκερασιά(K4 Station) | ![]() 2008 ΠοντοκερασιάΤην περίοδο της Τουρκοκρατίας το Παπράτ, όπως ονομαζόταν τότε το χωριό αποτελούσε έναν οικισμό μεγάλου μεγέθους στον οποίο σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 1904 κατοικούσαν 700 μουσουλμάνοι. Κατά το σχολικό έτος 1910-1911 υπήρχε τουρκικό σχολείο στο Παπράτ. Μετά την απελευθέρωση εγκαταστάθηκαν στο χωριό οι πρώτοι πρόσφυγες. Στις αρχές της δεκαετίας του 1920 ολοκληρώθηκε η προσφυγική εγκατάσταση με ομογενείς από τον Πόντο και τον Καύκασο. | ![]() 1984 Πυργωτό(K4 Station) |
![]() 1984 ΡιζανάΟ οικισμός βρίσκεται στο ΝΑ τμήμα του νομού κοντά στα όρια με το ν. Θεσσαλονίκης, απέχει 42 χλμ ΒΑ της πόλης του Κιλκίς και είναι χτισμένο σε υψόμετρο 500μ. Η παλιά του ονομασία ήταν Κοτσανά. Πρόκειται για οικισμό που προϋπήρχε του 1923. Στον οικισμό εγκαταστάθηκαν το 1965 ομογενείς ποντιακής καταγωγής από τα χωριά Μαχταλή και Ραϊτσέντρα του Καζακστάν. | ![]() 1984 ΣεβαστόΒρίσκεται στο Α. τμήμα του νομού και απέχει 7 χλμ Α. της πόλης του Κιλκίς. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 190μ. η παλιά ονομασία του οικισμού ήταν Σέσλοβο. Οι κάτοικοι στην πλειοψηφία τους είναι πρόσφυγες ποντιακής καταγωγής από το χωριό Σιντισκόμ της περιοχής Αρταχάν του Καρς. Επίσης υπάρχουν λίγες οικογένειες προσφύγων από τα χωριά της Αρκαδιούπολης (Λουλέ Μπουργκάζ) της Ανατολικής Θράκης. (Βασίλης Κωνσταντινίδης – «Πανόραμα Νομού Κιλκίς») | ![]() 1984 Σ.Σ. ΜουριώνΈδρα του πρώην δήμου Μουριών βρίσκεται στο ΒΑ τμήμα του νομού σε υψόμετρο 197μ. μεταξύ της λίμνης Δοϊράνης και του όρους Μπέλες. Απέχει 35 χλμ ΒΔ της πόλης του Κιλκίς. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και ιδιαίτερα με τη δενδροκαλλιέργεια. Οι κάτοικοι είναι ποντιακής καταγωγής από τα Σούρμενα και Ορντού της περιοχής της Πάφρας |
![]() 1997 ΒΙΠΕ Σταυροχωρίου(Κιλκίς – Η πύλη της Ελλάδας) | ![]() 1916 ΣταυροχώριΆγγλοι στρατιωτικοί με ντόπιους (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() ΤέρπυλλοςΤο έθιμο της γυναικοκρατίας στις 7 Ιανουαρίου (Γιάννης Τσιτσίμης) |
![]() 2008 ΤέρπυλλοςΤην περίοδο της Τουρκοκρατίας το Κιουρκιούτ όπως ονομαζόταν τότε το χωριό αποτελούσε έναν μεγάλου μεγέθους οικισμό. Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 1904 κατοικούσαν σε αυτόν 830 μουσουλμάνοι. Κατά το σχολικό έτος 1910-1911 λειτουργούσε τουρκικό σχολείο. Μετά την απελευθέρωση στο χωριό εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τη Θράκη τον Πόντο και τον Καύκασο. Στις αρχές της δεκαετίας του 1920 ολοκληρώθηκε η προσφυγική εγκατάσταση με ομογενείς από την περιοχή του Καυκάσου | ![]() 2018 Τέρπυλλος(K4 Station) | ![]() 1-5-1949 ΧέρσοΈφιπποι στρατιώτες στην πλατεία του χωριού (Σαράντης Σακαρίδης) |
![]() Στο παζάρι του Χέρσου(Τάκης Κοβλακάς) | ![]() 1984 Χέρσο(K4 Station) | ![]() Ιούλιος 1916 Χωρύγι«Πιο ψηλά είναι ένας λόφος (Τούμπα τον λένε) που μοιάζει από μακριά για Κάστρο. Έχει φυσικά τείχη. Η μόνη χρησιμοποίησή του φαίνεται [έγινε] από τον Ευρωπαϊκό πόλεμο. Έχει παρατηρητήρια και αμπρί. Ανάμεσα Κιρέτς και Καστανιές συναντούμε χαρακώματα του πολέμου». Δημήτριος Λουκάτος -1938 |
![]() Ιούλιος 1916 ΧωρύγιΣτρατιώτες της Αντάντ (Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() Ιούλιος 1916 Χωρύγι(Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας) | ![]() 2018 Χωρύγι(K4 Station) |
![]() Στο καφενείο του Χειμαδιού(ΓΝΩΜΗ ΚΙΛΚΙΣ – ΠΑΙΟΝΙΑΣ) | ![]() 2008 ΧειμαδιόΤην περίοδο της Τουρκοκρατίας το Κασιμλή, όπως ονομαζόταν το χωριό ήταν ένας μικρός οικισμός στον οποίο σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 1904 κατοικούσαν 31 μουσουλμάνοι. Κατά το σχολικό έτος 1910-1911 υπήρχε τουρκικό σχολείο στο Κασημλή. Το 1914 σύμφωνα με πίνακα της Υποδιοίκησης Κιλκίς κατοικούνταν μόνο από Οθωμανούς. Το 1928 σύμφωνα με τον κατάλογο προσφυγικών οικισμών της Μακεδονίας που εκδόθηκε από την ΕΑΠ είχαν εγκατασταθεί στο Χειμαδιό 25 προσφυγικές οικογένειες με 98 άτομα | ![]() 1984 ΧρυσόπετραΟ οικισμός βρίσκεται σε υψόμετρο 270μ στο Ν. τμήμα του νομού και απέχει 18 χλμ ΝΑ της πόλης του Κιλκίς. Το παλιό του όνομα ήταν Σάρτσαλι, η ονομασία αυτή προερχόταν από τα τσαλιά που υπήρχαν στην περιοχή και κατοικούνταν από Τούρκους. Η σημερινή του ονομασία δόθηκε χάρη του χρυσοφόρου ορυχείου που υπήρχε στην περιοχή. Οι κάτοικοι του είναι πρόσφυγες από τον Πόντο τη Θράκη, τη Μικρά Ασία και κατοικούν και λίγοι Σαρακατσαναίοι. (Βασίλης Κωνσταντινίδης – «Πανόραμα Νομού Κιλκίς») |
![]() 1984 Φύσκα(K4 Station) | ![]() 1994 Φύσκα(Πέρυ Λαφαζάνη) | ![]() 2008 Παρχάρια στη Φύσκα(δήμος Κρουσσών) |