Λίμνες και ποτάμια του Ν. Κιλκίς

     Από την αυγή της ιστορίας οι λίμνες και τα ποτάμια που διασχίζουν το νομό μας συνδέθηκαν με τον πολιτισμό, αφού μια σειρά προϊστορικών οικισμών και αρχαίων πόλεων αναπτύχθηκαν κοντά στις όχθες τους. Η Τέρπυλλος (ίσως το σημερινό χωριό Καμπάνης), το Ίωρον (Παλατιανό), η Δόβηρος (Δοϊράνη), η Αμυδών (κοντά στο Αξιοχώρι), η Μόρρυλος (Άνω Απόστολοι),είναι κάποιοι από τους πιο γνωστούς αυτούς οικισμούς.

   Αναφορές για τον Αξιό, το Γαλλικό και τη Δοϊράνη έχουμε από την προϊστορική ακόμη εποχή. Ο Όμηρος, αναφερόμενος στους Παίονες που ξεκίνησαν από την Αμυδώνα για να πολεμήσουν στον Τρωϊκό πόλεμο, εξυμνεί τον Αξιό σαν το ωραιότερο ποτάμι της γης. Ο ίδιος μας παραδίδει και την πρώτη ονομασία του Γαλλικού που ήταν Ηδωνός και προερχόταν από τη θρακική φυλή των Ηδονών Μυγδόνων. Ο Ηρόδοτος αναφέρει τον Γαλλικό ως Εχέδωρο, δηλαδή αυτόν που έχει δώρα. Τα δώρα του ποταμού δεν ήταν άλλα από τα ψήγματα χρυσού, τα οποία βρίσκονταν στη μάζα των φερτών υλικών που συμπαρέσυρε στο διάβα του. Ο πατέρας της ιστορίας αναφέρεται και στη Δοϊράνη, που την ονομάζει Πρασιάδα εξαιτίας του χρώματος των νερών της. Έκτοτε γεωγράφοι, όπως ο Στράβων, βυζαντινοί συγγραφείς και ιστορικοί όπως ο Νικηφόρος Βρυέννιος και ο Ιωάννης Αναγνώστης, ξένοι περιηγητές όπως ο Γάλλος διπλωμάτης και ιστοριογράφος Πουκεβίλ θα αναφερθούν στο Γαλλικό.

    Οι βαλκανικοί πόλεμοι θα μας δώσουν τις πρώτες παραποτάμιες και παραλίμνιες φωτογραφίες με στρατιώτες και αξιωματικούς και τη διάρκεια των επιχειρήσεων και οι φωτογράφοι της Στρατιάς της Ανατολής θα μας αφήσουν επίσης παρόμοιες φωτογραφίες, όχι μόνο για τους δυο μεγάλους ποταμούς αλλά και για τους παραποτάμους τους. Μαζί με αυτές και σύγχρονες φωτογραφίες αλλά και παλαιότερες, όπως αυτές με τους ψαράδες της λίμνης Δοϊράνης που μας παραχώρησε ο Γιώργος Δήμπαλας, συμπληρώνουν το φωτογραφικό υλικό που παραθέτουμε.